korte vergelijking met onze buurlanden
Het beroep van gerechtsdeurwaarder varieert van land tot land, afhankelijk van het specifieke rechtssysteem en de verantwoordelijkheden die aan deze functie zijn verbonden. Laten we eens kijken naar de verschillen tussen de gerechtsdeurwaarder in Nederland, Frankrijk, Duitsland en Engeland.
Nederlandse gerechtsdeurwaarders zijn net zoals in België zowel een openbaar ambtenaar als een zelfstandig ondernemer. Deze professionals hebben unieke bevoegdheden om vonnissen en andere juridische documenten, zoals dwangbevelen, te betekenen en uit te voeren. Daarnaast kunnen ze functioneren als incassobureau, bemiddelaar en juridisch adviseur, maar ze moeten zich wel houden aan strenge regels. Hun benoeming gebeurt door de koning en ze hanteren een gereguleerd tarief voor hun ambtelijke taken. In tegenstelling tot België is het principe van de 'no cure no pay' toegelaten.
In Frankrijk, waar de term 'huissier de justice' of 'commissaire de justice' wordt gebruikt, zijn deze functies sinds 2022 samengevoegd. Zij hebben een breed scala aan verantwoordelijkheden, waaronder het betekenen van gerechtelijke documenten, het uitvoeren van vonnissen en het bemiddelen in conflicten. Ook kunnen zij vrijwillige veilingen organiseren en bewijsdocumenten opstellen (constat d'huissier), bijvoorbeeld in het geval van geschillen of schadeclaims. Hun tarieven zijn een mix van gereguleerde en vrije tarieven.
De Duitse gerechtsdeurwaarder, bekend als Gerichtsvollzieher, is een ambtenaar die in dienst is van de staat en werkt onder toezicht van de rechtbank. Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering van civiele vonnissen, maar mag geen incassowerkzaamheden verrichten voor particulieren of bedrijven. De tarieven worden vastgesteld door de overheid.
In Engeland en Wales zijn er verschillende soorten deurwaarders, waaronder de County Court Bailiff, High Court Enforcement Officer (HCEO) en particuliere Enforcement Agents. HCEOs zijn bevoegd om vonnissen van de High Court uit te voeren, terwijl de County Court Bailiffs zich beperken tot uitspraken van lagere rechtbanken. Hun werk kan zowel als privépersoon als namens de staat worden uitgevoerd, afhankelijk van de bevoegdheden en het soort vonnis. In vergelijking met Nederland of Duitsland is er minder regulering; veel incasso- en uitvoeringswerkzaamheden worden gedaan door particuliere bedrijven.
Belangrijke verschillen zijn als volgt: In Nederland en Frankrijk hebben we een hybride status van openbaar ambtenaar en zelfstandige zoals in België, terwijl Duitsland volledig ambtenaren in dienst heeft. Engeland heeft een mix van staatsambtenaren en private bedrijven. Wat betreft de taken hebben Nederland en Frankrijk een breder scala, met ook incasso en bemiddeling, terwijl Duitsland en Engeland zich vooral richten op de uitvoering van vonnissen. Wat regulering betreft, heeft Duitsland de strengste overheidstoezicht, terwijl Engeland het meest gedereguleerd is. Nederland en Frankrijk bevinden zich ergens tussen deze twee extremen.